Lesson 1
บันทึกการเรียน ครั้งที่ 1
วิชา การจัดประสบการณ์ศิลปะสร้าวสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
(Creative Art Experiences Management for Early Childhood)
อาจารย์ผู้สอน ว่าที่ ร.ต.กฤตธ์ตฤณน์ ตุ๊หมาก
ประจำวัน พฤหัสบดีที่ 7 เมษายน 2559
เรียนครั้งที่ 12 เวลา 08.30 - 13.30 น.
กลุ่ม 102
Knowledge (ความรู้)
1. อาจารย์ให้ทำเเบบทดสอบก่อนเรียนเพื่อวัดความรู้เดิมของนักศึกษา
2. อาจารย์เเจกใบบันทึกเด็กดี
3. เรียนใน Wower point
ศิลปะ แต่เดิมหมายถึง งานช่างฝีมือ เป็นงานที่มนุษย์ใช้สติปัญญาสร้างสรรค์ขึ้นด้วย ความประณีต วิจิตรบรรจง ฉะนั้น งานศิลปะจึงไม่ใช่สิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ แต่เป็น ผลงานที่มนุษย์ใช้ปัญญา ความศรัทธา และความพากเพียรพยายามสร้างสรรค์ขึ้นมาใหม่
ศิลปะ คือ .......
• ความงาม (ทางกาย,ทางใจ)
• รูปทรง
• การแสดงออก
"ศิลปะเป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นจากความคิดสร้างสรรค์เพื่อให้เกิดความงาม และความพึงพอใจ“
• Art มีรากฐานมาจาก ภาษาลาตินว่า Ars หมายถึง ทักษะ หรือ ความชำนาญ หรือ ความสามารถพิเศษ • ศิลปะในภาษาไทย มาจากภาษาสันสกฤตว่า ศิลป
• ภาษาบาลี ว่า สิปป มีความหมายว่า ฝีมืออันยอดเยี่ยม
• สิ่งที่เด็กแสดงออกซึ่งความเจริญเติบโต ความนึกคิด ความเข้าใจ และการแปลความหมายของสิ่งแวดล้อม (โลเวนฟิลด์ และบริเตน, 1975
• ศิลปะที่มองเห็นได้ ที่เรียกว่า ทัศนศิลป์ คือศิลปะสองมิติ หรือ สามมิติ แทนความรู้สึกนึกคิดของเด็กโดยตรง (วิรุณ ตั้งเจริญ , 2526)
• งานศิลปะสำหรับเด็ก ไม่ใช่เพียงแค่การวาดภาพ ระบายสี หรือการประดิษฐ์สิ่งต่างๆเท่านั้น แต่หมายถึงการแสดงออก การสื่อสาร การถ่ายทอดจินตนาการ ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ของเด็กแต่ละคน ที่เกี่ยวข้องกับตัวเด็กและสิ่งแวดล้อม (สิริพรรณ ตันติรัตน์ไพศาล, 2545)
ปรัชญาศิลปศึกษา..........
• มุ่งสนับสนุนความคิดสร้างสรรค์
• เป็นเครื่องมือในการแสดงออก และใช้ความคิดสร้างสรรค์
• ให้ความสำคัญกับ กระบวนการสร้างสรรค์งาน
• เน้นความไวในการรับรู้ด้านอารมณ์ ความคิดจากสิ่งที่มองเห็น
• ความรู้สึกที่มีอยู่เบื้องหลังผลงาน
• สนับสนุนให้เรียนรู้ ด้วยการค้นคว้า ทดลองสิ่งใหม่ๆ
• นำไปใช้พัฒนาชีวิตด้านอื่นๆได้
ความสำคัญของศิลปะสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
ตอบสนองความต้องการของเด็กปฐมวัย
- เด็กชอบวาดรูป ขีดๆเขียนๆ
- เด็กมีความคิด จินตนาการ
- เด็กใช้ถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิด ที่บางครั้งไม่สามารถ พูด อธิบายได้
- เด็กต้องการการสนับสนุนจากผู้ใหญ่
- เด็กต้องการกำลังใจ การสร้างความเชื่อมั่น และความภาคภูมิใจ
ความสำคัญของการจัดประสบการณ์ศิลปะสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
• เป็นพื้นฐานทางการศึกษาที่สำคัญสำหรับเด็กปฐมวัย
- ร่างกาย อารมณ์-จิตใจ สังคม สติปัญญา
• ช่วยจัดสรรประสบการณ์ที่มีผลต่อการเรียนรู้ให้กว้างมากขึ้น
- กระบวนการทางศิลปะจะทำให้เด็กเกิดการเรียนรู้ตนเอง และสิ่งแวดล้อมมากขึ้นตามวัย
• ช่วยพัฒนาเด็กเป็นรายบุคคล
• ช่วยเสริมสร้าง / กระตุ้นความคิดสร้างสรรค์
- เรื่อง หลักการจัดกิจกรรมและประสบการณ์ศิลปะสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
ความสำคัญ....
• ศิลปะ เป็นพื้นฐานทางการศึกษาสำหรับเด็กปฐมวัย
เพราะศิลปะ ช่วยให้เด็กปฐมวัยมีประสบการณ์ที่หลากหลาย
- ประสบการณ์ด้านการสำรวจ ตรวจสอบ (สังเกตสิ่งแวดล้อมรอบตัว)
- ประสบการณ์ด้านวัสดุ-อุปกรณ์ (เรียนรู้การใช้เครื่องมือต่างๆ)
- ประสบการณ์ทางด้านความรู้สึก และการใช้ประสาทสัมผัส
- ประสบการณ์เหล่านี้เป็นประสบการณ์ตรง ที่ช่วยส่งเสริมให้เด็กได้เผชิญ กับความเป็นจริงที่เกี่ยวข้องกับคน สัตว์ พืช สถานที่และเหตุการณ์ต่างๆ
จุดมุ่งหมายในการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
• การสอนศิลปะเด็ก ไม่ใช่การสอนให้เด็กวาดรูปเก่ง
• การสอนศิลปะเด็ก เป็นการปลูกฝังนิสัยอันดีงาม ละเอียดอ่อน และให้มีความพร้อมสำหรับการศึกษาในระดับสูงขึ้นต่อไป
• การสอนศิลปะเด็กจึงมีจุดมุ่งหมาย เพื่อ
1.ฝึกทักษะการใช้มือและเตรียมความพร้อม ผ่านการใช้ประสาทสัมผัส ทั้ง ๕
2. ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ + ความสามารถของเด็กแต่ละคน
3. พัฒนาทางร่างกาย อารมณ์ สังคม สติปัญญาและบุคลิกภาพ
4. ปลูกฝังค่านิยม เจตคติ และคุณสมบัติที่ดีของศิลปะ และวัฒนธรรมไทย
5. ฝึกให้เด็กได้เริ่มต้นเรียนรู้การใช้เครื่องมือ เครื่องใช้ในการทำงานศิลปะ ตลอดจนรู้จักเก็บรักษา และทำความสะอาดอย่างถูกต้อง
6. ฝึกการทำงานร่วมกันเป็นทีม
7. เปิดโอกาสให้เด็กแสดงออกอย่างอิสระ ผ่อนคลาย สนุกสนาน และใช้ เวลาว่างให้เกิดประโยชน์
8. นำประสบการณ์ที่ได้รับไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน
บทบาทของครูศิลปะ
ครู คือบุคคลสำคัญที่สุดในการจัดการเรียนการสอนศิลปะ
- เป็นผู้สร้างบรรยากาศ ( ในการประดิษฐ์ คิดค้น และผลิตผลงาน)
- เป็นผู้ส่งเสริม สนับสนุน (พูดคุย ชักจูง เร้าความสนใจ ให้กำลังใจ)
- เป็นผู้ดูแลเด็กให้สร้างสรรค์งาน ( ให้ความรัก ความอบอุ่น เป็น กันเอง และคอยให้คำแนะนำ ช่วยเหลือ)
- เป็นต้นแบบที่ดี (สาธิตวิธีการที่ถูกต้อง ไม่เผด็จการ ส่งเสริมการกล้าคิด กล้าตัดสินใจ)
- เป็นผู้อำนวยความสะดวก (จัดเตรียมวัสดุ-อุปกรณ์ รูปแบบศิลปะหลากหลาย)
บทบาทของครู ( เลิศ อานันทะ : 2533 )
๑. สอนด้วยใจรัก และเอาใจใส่
๒. ยอมรับความสามารถเด็กแต่ละคน
๓. เปิดโอกาสและให้อิสระเด็กในการสร้างผลงาน ไม่รีบร้อนแก้ไขงาน
๔. ไม่แทรกแซงความคิดเด็ก หรือแก้ปัญหาแทนเด็ก แต่ส่งเสริมให้เด็ก กล้าคิด กล้าทำ และกล้าแสดงออก
๕. กระตุ้น ยั่วยุ ท้าทายให้เด็กแสดงออกอย่างเต็มความสามารถ
๖. มีการวางแผน + จัดเตรียมเครื่องมืออุปกรณ์ล่วงหน้าพร้อมทำกิจกรรม
ข้อควรคำนึงในการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
๑. หลีกเลี่ยงการให้แบบ การวาดภาพตามรอยปะ หรือใช้สมุดภาพระบายสี เพราะทำให้เด็กสูญเสียความคิดสร้างสรรค์
๒. ต้องช่วยพัฒนาความเป็นตัวของตัวเองให้แก่เด็ก ให้เด็กเกิดความภาคภูมิใจ ใช้คำพูดทางบวก เช่น หนูทำได้...ลองทำดูสิ
๓. ไม่บีบบังคับหรือคาดคั้นเอาความหมายจากภาพ ให้เด็กพูดคุยอย่างสบายใจ และเข้าใจในผลงานของตนเอง
๔. ไม่แก้ไขหรือช่วยเด็กทำผลงาน เป็นแค่ผู้สังเกตการณ์และผู้ช่วยเหลือ
๕. ไม่วิจารณ์งานศิลปะเด็ก และมีวิธีการประเมินงานที่เหมาะสม
๖. มีส่วนในการช่วยให้ผู้ปกครองเห็นคุณค่าของงานเด็ก
๗. มีส่วนช่วยขยายประสบการณ์ทางศิลปะชองเด็ก ไม่อยู่แต่ในห้องเรียน ควรพาเด็กออกสำรวจ สัมผัส สังเกต ทัศนศึกษา เยี่ยมชมงานศิลปะตามแหล่งต่างๆ
การเตรียมการสำหรับการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
การสร้างข้อตกลง และระเบียบการใช้วัสดุ อุปกรณ์
• การจัดเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ให้เพียงพอ
• การจัดวางวัสดุ อุปกรณ์ให้สะดวกแก่การใช้งาน
• การจัดเตรียมเครื่องมือรักษาความสะอาด (ฟองน้ำ ผ้าเช็ดมือ ถังขยะ ถังน้ำ)
• การจัดเตรียมพื้นที่ในการทำงานอย่างเหมาะสม และเพียงพอ
• การจัดเก็บผลงาน / การจัดสถานที่แสดงผลงาน
ลำดับขั้นตอนการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
• ขั้นตอนการสอนศิลปะ
๑. เลือกเรื่องที่จะสอน
๒ .กำหนดจุดมุ่งหมายในการสอน
๓. เตรียมการก่อนสอน
- เตรียมแผนการสอน - เรื่อง จุดประสงค์ เนื้อหา ระยะเวลา สื่อการสอน จำนวนเด็ก จำนวนกิจกรรม สถานที
- เตรียมอุปกรณ์การสอน
๔. ทดลองและตรวจสอบอุปกรณ์ก่อนลงมือสอนจริง
๕. ทำการสอนจริงตามแผน
๖. เตรียมตัวเด็กให้พร้อมก่อนการลงมือทำผลงาน เช่น การแบ่งกลุ่มเด็ก การให้เด็กสวมผ้ากันเปื้อน การปฏิบัติตามข้อตกลง
๗. การปฏิบัติงานของเด็ก โดยมีครูเป็นผู้ดูแล แนะนำ ช่วยเหลือ ตลอดจนเขียนชื่อ และจดบันทึกข้อมูล
๘. การเก็บ การรักษา และการทำความสะอาด
๙. การประเมินผลงานเด็ก
เทคนิควิธีสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
การสอนศิลปะเด็กให้ดีและประสบผลสำเร็จ
• เข้าถึง – ดูแล เอาใจใส่ ใกล้ชิดเด็กแต่ละคนอย่างเท่าเทียม
• เข้าใจ – ความสามารถ ความแตกต่างระหว่างบุคคล
• ให้ความรัก – รักและเข้าใจ สนับสนุนและพัฒนา ช่วยเหลือ
• สร้างสรรค์บรรยากาศ – หลากหลาย สนุกสนาน อิสระ
• มีระเบียบวินัย – มีข้อตกลงร่วมกัน และปลูกฝังเรื่องระเบียบวินัยในการทำงาน
• ปลอดภัย – คำนึงถึงความปลอดภัยเป็นหลัก
การสอนให้เด็กมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
• เปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงออกอย่างเสรี มีอิสระในการสร้างสรรค์งาน
• ฝึกหัดให้เกิดการเรียนรู้ ทดลองด้วยตนเอง ลองผิดลองถูก
• เรียนรู้การวางแผนงานและแก้ไขปัญหา
• ส่งเสริมการแสดงออกอย่างหลากหลายรูปแบบ
• เน้นการเรียนปนเล่น
• สนับสนุน/เน้นเรื่องคุณค่าความงาม ความดี
ใบงานที่ 1
วาดภาพตัวเองตามจินตนาการ
skill (ทักษะ)
- ทักษะการวาดภาพ
-ทักษะความคิดสร้างสรรค์
Application (การประยุกต์ใช้)
นำความรู้เกี่ยวกับศิลป์ไปใช้ในการจัดการเรียนการสอนให้เด็กได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมกับวัยของเด็กเเต่ละคน และได้ฝึกการวาดภาพ
Technical Education (เทคนิคการสอน)
- เทคนิคการใช้สื่อ
-เทคนิคการบรรยาย
-เทคนิคการนำเข้าสู่บทเรียน
Evaluation (การประเมิน)
self : เเต่งกายเรียนร้อย เข้าเรียนตรงเวลา ตั้งใจเรียน
Friend : เเต่งกายเรียนร้อย เข้าเรียนตรงเวลา ให้ความร่วมมือในการเรียน
Teacher : อาจารย์สอนเข้าใจง่าย มีเทคนิการสอนที่หลากหลาย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น